Er duiken regelmatig personages uit het autistisch spectrum op in series. Wat maakt de serie Atypical nieuw en origineel? De makers van de Netflix-serie proberen ASS op een warme manier te laten zien aan een publiek dat hier misschien niet zo bekend mee is.
Sam (Keir Gilchrist) is een 18-jarige Amerikaanse middelbare scholier met ASS. Hij verlangd naar een seksuele en romantische relatie met een vrouw. Dat is de belangrijkste verhaallijn uit de serie Atypical. Op het eerste gezicht lijkt het alsof de schrijvers de eerste de beste clichés over autisme uit het handboek hebben gepakt om de meest voor de hand liggende situaties te omschrijven. Ook de rest van de sitcom-familie van Sam, zijn over beschermende moeder, zijn vader die hem niet begrijpt en z’n zus die niet in de gaten heeft hoe leuk ze is, passen perfect Amerikaanse sitcom-plaatje.
Sam vertoont veel kenmerken van ASS. Hij praat monotoon, begrijpt de meest simpele sociale aanwijzingen niet en neemt alles wat hij hoort en ziet heel letterlijk. Antarctica is zijn grote obsessie en hij is bijzonder geïnteresseerd in pinguïns. Op een gegeven moment overweegt Sam tijdens zijn zoektocht naar een vriendin, om Paige te daten. Paige is een vriendin van school die hem leuk vindt voor alle goede redenen. Echter, Sam voelt zich meer aangetrokken tot zijn therapeut, Julia (Amy Okuda). Sam is een hele rationele jongen en hij besluit om een pros- en cons-lijst te maken over Paige, een lijst met goede en slechte eigenschappen. Een bekend concept, waarvan je van te voren al kan raden hoe het af zal gaan lopen. Een voordeel aan Paige volgens Sam: ze heeft erg schone schoenen. Dat compliment kan ze in ieder geval in haar zak steken. Hier volgt een pros- en cons-lijst over de Netflix-serie Atypical.
Pro
Het hele verhaal is al goed. Atypical gaat over een jongen met hormonen die nergens goed tussen past. Natuurlijk is een punt van kritiek dat niet alle personen met ASS zijn zoals Sam, maar het is ook moeilijk om het hele autistische spectrum in één serie te stoppen, toch? Aandacht voor een deel van dit spectrum is al goed en kan zorgen voor meer begrip bij mensen die autisme niet goed begrijpen.
Con
Zoals eerder gezegd, veel van de autistische trekjes van Sam zijn stereotyperend en dat voel je. Er zijn zoveel verschillende soorten autisme, waarom worden nu juist deze trekjes zo overdreven aangezet in de serie? Het is niets nieuws en eigenlijk wordt het op een vrij lompe manier in beeld gebracht. En dan nog iets: Waarom horen de ouders van Sam nú pas over de steungroep voor ouders van autistische kinderen!?
Pro
Het is wel leuk om te zien dat de serie Atypical niet alleen over Sam gaat. Als je wat dieper kijkt, zie je dat ook de moeder van Sam, Elsa (Jennifer Jason Leigh) ook wat autistische trekken heeft. Dat zie je bijvoorbeeld in de manier waarop ze een enorme planner met kleurcodes en post-its bijhoudt en boodschappen doet midden in de nacht. Het is dus geen serie over één persoon met autisme tegen de rest van de wereld, zoals je in veel films ziet.
Con
Eerlijk is eerlijk: alle tieners in de serie zien eruit alsof ze in de twintig zijn. Jammer. Dat zorgt er toch voor dat het verhaal minder geloofwaardig is.
Pro
Casey (Brigette Lundy-Paine) is één van de leukste karakters in de serie Atypical. Ze is de beschermde jongere zus van Sam, die opkomt voor iedereen die gepest wordt. Aan de ene kant lacht ze Sam uit om zijn gebrek aan stijl, en aan de andere kant is ze een vechter, die opkomt voor het rechtvaardige. Het was misschien leuk geweest om Casey een wat meer centrale rol in de serie Atypical te geven. Nu wordt ze overschaduwd door haar broer. Aan de andere kant, misschien is dat juist de bedoeling van de makers van de serie.
Pro
We eindigen met een extra pro. Het is namelijk best verfrissend dat de serie Atypical een uitgebreid verhaal over een autistische jongen vertelt, zonder het beestje bij zijn naam te noemen. De serie benoemt de aandoening nauwelijks, maar vertelt puur het verhaal over autisme zoals het zou moeten. Sam is een lieve, grappige, beetje eigenaardige en vooral een hoog-functionerende jongen.
Alles bij elkaar opgeteld heeft de serie Atypical meer pro’s dan con’s. Het is een serie die je wilt zien, omdat het een van de weinige series over autisme is die zo warm, toegankelijk en vriendelijk is. Het is leuk om een ‘normale’ jongen met autisme tegen te komen op televisie. Atypical geeft weer eens een andere kijk op autisme.
Als je geïnteresseerd bent in het onderwerp autisme, maar liever iets minder zoete seizoenen kijkt, zijn dit nog drie series op Netflix waar je naar kan kijken:
• Modus
Een Zweedse thrillerserie over een voormalig FBI-agent en haar autistische dochter. Samen met de politie ontrafelen ze de motieven van een moordenaar. Al snel blijkt dat ze te maken hebben met een huurmoordenaar die werkt in opdracht van een Amerikaanse religieuze sekte. Wat volgt is een razend spannende klopjacht op een moordenaar die nauwelijks fouten maakt. Het is een heel ander genre, en geeft autisme weer op een heel andere manier weer.
• Touch
De twee seizoenen tellende serie ‘Touch’ uit 2012 gaat over een elfjarige jongen en zijn familie. Hij is een typische autist savant, die zo goed is in wiskunde dat hij patronen kan ontdekken in cijferreeksen, die vervolgens de toekomst kunnen voorspellen.
• The Bridge
Wederom een Zweedse serie. Dit keer met een vrouw genaamd Saga met ASS in de hoofdrol. Na een bizarre gebeurtenis die in het begin van het eerste seizoen al plaatsvindt, moet Saga het mysterie zien op te lossen. Al snel blijkt dat er veel meer aan de hand is. De Zweedse taal went snel en met drie seizoenen op Netflix heb je genoeg om te kijken.
Geschreven door: Sofie Bolder
Beeld: Netflix
© Alles over Series
